“Wij weten waar we het voor doen…”

Deze uitspraak motiveert ons vaak om ons helemaal in te zetten voor onze kinderen, om ondanks de enorme druk van de maatschappij door te gaan, om ook soms bijna boven ons vermogen of ondanks vermoeidheid door te werken. Onze kinderen zijn onze inzet immers waard!

Als wij ons dan zo inzetten, koesteren we daarmee niet ook bepaalde verwachtingen? Verwachten we niet in ruil hiervoor een vredig gezinsleven, gelukkige kinderen, maar ook een soort beloning door goede rapporten of dat onze kinderen uitblinken in sport of muziek? Verwachten wij niet dat onze tieners zien wat we allemaal voor hen doen? En het wekelijks bezoekje van onze volwassen kinderen is toch vanzelfsprekend! Als wij dit bereikt hebben, is het toch allemaal de moeite waard geweest!

Maar wat als wij niet krijgen wat we verwachten? Als de kinderen deze plaats niet innemen? Als ze ons niet teruggeven wat wij als ouders denken nodig hebben?

Ouders kunnen teleurgesteld en gefrustreerd geraken. Teleurstellingen ontstaan door de kloof tussen verwachtingen en de realiteit. Om teleurstelling te voorkomen, zou men dus aan twee kanten kunnen werken: aan de realiteit (door bv. de inzet van de kinderen te verhogen) of de eigen verwachtingen verminderen. Aangezien iedereen alleen maar aan zichzelf kan werken, is dus het tweede nodig indien wij minder teleurgesteld willen worden: de verwachtingen verminderen. Hoe kan je dat doen?

  • Zoek je geluk in het leven met en voor God en niet bij je kinderen.
  • Laat je niet verleiden om de prestatiedruk van de maatschappij over te nemen in je gezin.
  • God heeft een andere maatstaf dan de wereld. Hij maakt ons waardevol, onafhankelijk van het kunnen, het geld of de prestaties. Dit geldt ook voor onze kinderen.

Op deze manier zullen de verwachtingen plaats maken voor dankbaarheid voor wat God je gegeven heeft.

In onze huidige samenleving is tolerantie een veel gehoord begrip en het staat bij vele scholen of bij gezinnen op nummer één op de lijst van de beoogde doelen voor de opvoeding. Wij kunnen ons afvragen of tolerantie ook een bijbels begrip is. Dit concrete woord vinden we in de Bijbel niet terug, toch verbinden we met tolerantie bepaalde eigenschappen die ook in de Bijbel centraal staan zoals geduld, lankmoedigheid, barmhartigheid, genade, het liefhebben van de naaste, de vreemdeling en zelfs de vijand. Dat God de mens op deze manier benadert maar ook zijn volgelingen uitdaagt om anderen zo te behandelen, neemt een centrale plaats in de Bijbel in. Zijn goedertierenheid reikt tot in de hemel (Psalm 36:6).

Wil dat nu zeggen dat God tolerant is en dat wij als Zijn volgelingen ook tolerant moeten zijn? In de Bijbel worden we geconfronteerd met Gods onvoorwaardelijke liefde en Zijn barmhartigheid, toch is God niet tolerant wanneer het om zonde gaat. In Deuteronomium 20:5 staat dat God een na-ijverig God is die zonde niet kan dulden. God is heilig, daarom heeft bij Hem zonde geen plaats. Indien God hier tolerant zou zijn, had Jezus niet moeten sterven voor de zonde van de mensen.

Onze houding hier tegenover heeft invloed op vele facetten van ons leven, zo ook op de opvoeding van onze kinderen. Als ouders hebben we de opdracht om Gods houding tegenover de mens te weerspiegelen. Daarom is het ook goed om Gods onvoorwaardelijke liefde te weerspiegelen zonder daarbij zonde te tolereren. Hoe kan dat eruitzien?
– Geef aan je kinderen onvoorwaardelijke liefde door bijvoorbeeld de 5 talen van de liefde (lichamelijk contact, helpen, gerichte aandacht, bemoedigende woorden en ook door cadeautjes). Een goede relatie met God en met onze echtgenoot zijn hiervoor een goede basis.
– Geef duidelijk grenzen aan volgens de leeftijd van het kind en laat consequenties volgen bij het overtreden hiervan. Dit mag niet het onttrekken van liefde zijn (want die is onvoorwaardelijk) en moet ook aangepast zijn aan de leeftijd.
Barmhartig opvoeden is niet opvoeden in de zin van “het geeft niet wat je doet” of alles door de vingers zien, maar in de zin van “ik vergeef je wat je gedaan hebt”.

Wat betekent de Bijbel voor jou?

God laat zich zien in de Bijbel. Hij is een leidraad en een belangrijk onderdeel van onze relatie met Hem. Je bent er thuis in, je kent de verhalen, je weet welke weg God met het volk Israël gegaan is, waarom Jezus moest sterven en wat de toekomst voor de gelovigen zal brengen. Je weet van Gods gerechtigheid en van zijn liefde, je weet dat je door genade alleen naar de hemel mag en toch werken bij het geloof horen, je weet dat je door het geloof zonder angst naar de toekomst kan kijken, terwijl je niet gespaard zal blijven van lijden.

Hoe ben je dit alles te weten gekomen?

Vele gelovigen hebben op verschillende manieren toegang tot de Bijbel gekregen: Thuis werd er niet alleen over het geloof gepraat, maar er werd dagelijks een stukje uit de Bijbel gelezen, in de gemeente genoten ze niet alleen van het samenzijn met andere gelovige kinderen maar hoorden de verhalen uit de Bijbel op een systematische manier, en door zelf voortlopend in de Bijbel te lezen kregen bemoedigende teksten een kader. Het is een lange weg om echt thuis te zijn in de Bijbel, maar het is de basis voor een evenwichtig geloof dat houvast biedt in moeilijke tijden.

Hoe zorg jij als ouder ervoor dat je kinderen de Bijbel leren kennen?

Kleuters vinden verhalen uit de Bijbel met leuke prenten interessant, jonge schoolkinderen luisteren graag naar de Kinderbijbel, en als ze al zelf kunnen lezen kan “Het Boek” aanvullen wat ze uit de Kinderbijbel nog niet gehoord hebben. Als kinderen op die manier de Bijbel hebben leren kennen, hebben ze op tienerleeftijd een goed overzicht over de Bijbel en daarmee een stevige basis. Dat helpt hen om de boodschap van de Bijbel in al haar facetten in praktijk te brengen. Jong geleerd is oud gedaan.

Gods manier van omgaan met ons is het beste voorbeeld voor onze opvoeding. In de Bijbel wordt God ons als de liefhebbende Vader getoond, een Vader die zich ontfermt over zijn kinderen (Ps.103:13), een Vader die zijn kinderen leidt (Ps.32:8), maar hen ook terechtwijst (Spr. 3:12), die rijkelijk geeft als zijn kind om iets vraagt (Luk. 11:13). Paulus roept ons op om navolgers van God te zijn, als geliefde kinderen (Efez. 5:1). God de Vader wil ons een voorbeeld zijn voor onze relatie met onze kinderen, een voorbeeld voor zijn vrijlatende nabijheid, zijn liefdevolle correctie en zijn vrijgevigheid.

Wie kan dit geven aan zijn kinderen? Als je een humeurige, afwezige, bekritiserende, opvliegende of gulzige vader had, dan is het zo moeilijk, om Gods beeld te weerspiegelen in de opvoeding naar je eigen kinderen toe, want wij mensen kunnen alleen doorgeven wat we zelf ontvangen hebben.

Toch is er hoop, want God wil al onze tekorten opvullen met zijn Vaderliefde. Als de perfecte vader, de zorgende God, de consequente leidsman, een vaste burcht wil Hij er ook voor ons ouders zijn. Hoe meer wij in zijn tegenwoordigheid komen, hoe meer we zijn liefde leren kennen. Hoe meer we ons openstellen voor zijn spreken, hoe meer we gaan ervaren dat Hij het beste met ons voorheeft. Hoe meer we onze pijn aan hem afgeven, hoe meer ons hart gaat veranderen. Op die manier veranderen we meer en meer in Zijn beeld en leren we om een goede ouder te zijn voor onze kinderen. We zullen leren om onze kinderen met Gods ogen te zien, om liefdevol met hen te communiceren, om naast hen te staan om hen aan te moedigen en waar het moet consequent de richting te wijzen.

Wat houdt u nog tegen?

Chris ondersteunt jongeren en hun netwerk, dus ook ouders en jongerenwerkers. Niet alleen jongeren kunnen hier met hun vragen terecht. Ook volwassenen kunnen hier informatie vinden over verschillende onderwerpen die met kinderen en jongeren te maken hebben.